آقای م - رحمتی

سوال ) 

اگر متهم به قاچاق در اثنای رسیدگی دادسرا و قبل از صدور قرار نهایی فوت نماید ، تکلیف کالای مکشوفه به ظن قاچاق چیست ؟ 

پاسخ )

پس از صدور قرار موقوفی تعقیب ، به استناد ماده 10 قانون مجازات اسلامی بازپرس یا دادستان باید تکلیف کالای موضوع پرونده را تعیین کند تا مسترد یا ضبط یا معدوم شود . در مورد ضبط ، دادگاه تکلیف کالا را معلوم خواهد کرد .

در مورد کالای مکشوفه به ظن قاچاق به نظر مرجع رسیدگی کننده با عنایت به نحوه کشف ، دلایل سازمان شاکی ، اظهارات و دفاعیات و مدارک مثبته گمرکی که ممکن است از سوی متهم ارائه شده باشد و نتیجه بررسی و تطبیق آنها با کالای مکشوفه و تحقیقات انجام گرفته تا  قبل از فوت متهم ، چنانچه وقوع بزه قاچاق را احراز نموده ، رای به ضبط آن صادر و در غیر اینصورت نسبت به استرداد آن اقدام می نماید .  

با توجه به اینکه مستندا به ماده ۶ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب دردر امور کیفری فوت متهم در خصوص مجازات های شخصی موجب موقوفی تعقیب می گردد و ضبط کالا که یکی از مجازات های قاچاق می باشد ، مجازات شخصی تلقی نمی گردد . (( با توجه به نظریه 458/7- 27/5/79 اداره حقوقی قوه قضائیه ))

اداره حقوقی قوه قضائیه نیز در مورد اینکه آیا با صدور قرار موقوفی تعقیب به لحاظ شمول مرور زمان می توان حکم به ضبط کالا داد طی نظریه شماره 22/7-15/1/81 اعلام داشته :

(( با توجه به ماده 111 قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری و ذیل ماده 10 قانون مجازات اسلامی در کلیه امور جزائی دادگاه باید ضمن صدور حکم یا قرار یا پس از آن راجع به اشیاء یا اموال حاصله از جرم حکم مخصوص صادر نماید که اشیاء باید مسترد یا ضبط یا معدوم شود اعم از اینکه تصمیم قاضی مبنی بر محکومیت یا برائت یا موقوف شدن تعقیب متهم باشد . بنابراین ، در مواردی که دادگاه به لحاظ شمول مرور زمان اقدام به صدور قرار موقوفی تعقیب می نماید ، در صورتی که کالا بایستی ضبط شود ، دادگاه می تواند حکم به ضبط کالا دهد . ))